با افزایش آلودگی هوا درشهرها و به ویژه شهرهای بزرگ مثل تهران، نخستین راه حلی که به ذهن هر فرد برای تردد درمحیط‌های بازمی افتد استفاده از ماسک است، اما این روزها دیده شده که افراد علیرغم استفاده از ماسک ، باز احساس تنگی نفس ، سردرد و حالت تهوع می‌کنند.
دکترمصطفی قانعی فوق تخصص ریه در باره استفاده از ماسک‌های معمولی درشرایطی که هوای کلان شهرها برپاشنه آلودگی می‌چرخد، گفت: این ماسک‌ها فقط ذرات بالای 10 میکرون رو به دام می‌اندازد که خود بینی هم این کار را می‌کند.
وی افزود: اما گازهای آلاینده از ماسک‌ها معمولی عبور می‌کند و تاثیری برای جلوگیری از ورود هوای آلوده به ریه‌ها ندارند.
دبیرستاد ویژه توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری افزود: وقتی که حرف از آلودگی هوا می‌شود منظورمان از آلودگی‌ها شامل ذرات معلق و گازها است؛ ذرات معلق شامل ذرات بالای 10 میکرون، زیر10 میکرون، زیر5 میکرون و سه میکرون است.
وی بیان کرد: بخش دوم از آلاینده‌های هوا مربوط به آلاینده‌هایی گازی شکل مانند ازون، منوکسیدکربن، کربن دی اکسید، سولفوردی اکسید است؛ وقتی از ماسک استفاده می‌کنیم گازهایی که آلاینده‌های مضرهستند از ماسک عبور می‌کنند اما بعضی از ذرات معلق بستگی به قدرت نفوذ ناپذیری ماسک ازآنها عبور نمی‌کنند.
قانعی اظهارکرد: برای جلوگیری از ورود گازهای آلاینده به ریه نیاز به ماسک‌های خاص که از «کربن اکتیو» درست شده می‌باشد، گفت: این ماسک‌ها درزمان جنگ برای جلوگیری از ورود گازهای شیمیایی به ریه استفاده می شد و اکنون دربرخی ازمحیط های خاص وصنعتی استفاده می‌شود.
قانعی ادامه داد:هنگام استفاده از ماسک نباید راهی برای نفوذ یا ورود مستقیم هوای آلوده به ریه وجود داشته باشد و باید هوا از طریق ماسک فیلتر شده و به درون ریه راه یابد؛ اما ماسک‌های موجود در بازار بر روی صورت به طور کامل قرار نمی‌گیرد و راه عبور هوا از بالا و کناربینی باز و فقط جلوی دهان بسته است.

فوق تخصص ریه درخصوص عملکرد ماسک‌های نانویی و فیلتردار نیز گفت:فیلترکردن ذرات معلق بسته به قدرت نفوذ ناپذیری ماسک دارد؛ در حال حاضر برروی ماسک‌ها مشخصات قدرت نفوذ ناپذیری ماسک‌ها مشخص شده است، آنچه به‌عنوان ماسک‌های معمولی مردم استفاده می‌کنند فقط ذرات معلق بزرگ و گرد و غبار از آنها رد نمی‌شود، اما ماسک‌های نانویی در مقیاس با ماسک‌های معمولی می‌توانند بعضی از ذرات کوچک را نیز فیلتر کند.
دبیرستاد ویژه توسعه زیست فناوری یادآورشد: حتی ماسک‌های نانویی و فیلتردار نیز قادر به تصفیه گازها نیستند و فقط می‌توانند ذرات معلق هوا را تصفیه کنند.
قانعی تاکید کرد:تنها راه حفظ سلامتی در شرایط آلودگی هوا، کم کردن مواجه با آلودگی است یعنی فرد از خانه بیرون نیاید واگر براساس شرایطی مجبور به بیرون آمدن از خانه است، در مناطقی که اعلام می‌شود بالاترین آلودگی را دارد وارد نشود و اگر وارد شد تلاش کند تعداد نفسی که می‌کشد کمتر باشد و حرکت سریع نداشته باشد.